Algemeen
In Leidschendam-Voorburg werken we aan een samenleving waarin inwoners, ondernemers en organisaties actief kunnen meedenken en meedoen. De ambitie en vernieuwing uit de kadernota heeft een plek gekregen in de begroting. In deze programmabegroting maken we voor het eerst gebruik van het Duisenbergformat. Dat klinkt misschien technisch, maar het betekent vooral dat we onze plannen en cijfers overzichtelijker presenteren. Het nieuwe format laat duidelijk zien Wat we willen bereiken voor inwoners en de gemeente als geheel, Wat we daarvoor doen aan activiteiten en projecten, Wat dat kost en welke middelen we inzetten. Daarnaast geven we aan Welke resultaten we verwachten en hoe we die meten. Door deze manier van werken wordt de begroting makkelijker leesbaar en beter te volgen. Raadsleden, inwoners en partners zien sneller de samenhang tussen onze ambities, de uitvoering en de financiën. Dat maakt het eenvoudiger om keuzes te begrijpen én om er samen over in gesprek te gaan.
Met dit nieuwe format zetten we een stap naar meer openheid, duidelijkheid en grip op onze gezamenlijke toekomst!
Vertrouwen
Veiligheid in Leidschendam-Voorburg is en blijft een gezamenlijke verantwoordelijkheid van inwoners, ondernemers, partners en de gemeente. Samen zorgen we voor een veilige leefomgeving waarin iedereen prettig kan wonen, werken en verblijven. Met wijkveiligheidsscans en buurtpreventieteams versterken we de betrokkenheid van inwoners en sluiten we beter aan bij wat er speelt in de wijken. Onze handhavers zijn zichtbaar en werken nauw samen met inwoners en partners, waarbij we moderne instrumenten en informatie gestuurde inzet benutten. Zo kunnen we snel reageren op actuele situaties en tegelijk bouwen aan duurzame verbeteringen in de veiligheid. We investeren in de slagkracht van onze crisisorganisatie en handhaving, zodat we voorbereid zijn op nieuwe uitdagingen, ook digitaal. In regionaal verband werken we nauw samen met de Veiligheidsregio Haaglanden en omliggende gemeenten om onze crisisbeheersing te versterken. Daarbij hebben we blijvend aandacht voor opleiden, trainen en oefenen van betrokkenen. Ook zetten we in op preventie, onder andere door inwoners weerbaarder te maken tegen cybercriminaliteit. Zo werken we samen aan een veilige, veerkrachtige en betrouwbare gemeente.
We zoeken nadrukkelijk de ontmoeting buiten het gemeentehuis en zorgen dat ook minder gehoorde stemmen betrokken worden. Samen met buurgemeenten, de regio en het Rijk pakken we grote vraagstukken aan op het gebied van wonen, mobiliteit, duurzaamheid en economie. Tegelijkertijd investeren we in moderne en toegankelijke dienstverlening, die telefonisch, digitaal en fysiek goed bereikbaar is. Met vernieuwende vormen van participatie, zoals het uitdaagrecht en jongerenbijeenkomsten, vergroten we de betrokkenheid en benutten we de creativiteit van de samenleving. Ook versterken we onze digitale veiligheid en informatievoorziening, zodat inwoners en bedrijven kunnen rekenen op een betrouwbare overheid. Zo bouwen we samen aan een inclusieve en toekomstbestendige gemeente.
Verbinden
In Leidschendam-Voorburg werken we aan een duurzaam en toekomstbestendig mobiliteitssysteem. We stimuleren inwoners en bezoekers om vaker te kiezen voor lopen, fietsen, openbaar vervoer en deelmobiliteit. Daarmee verbeteren we niet alleen de bereikbaarheid, maar ook de leefbaarheid, verkeersveiligheid en gezondheid. Samen met regionale partners investeren we in veilige infrastructuur, gedragsverandering en innovatieve oplossingen. We beperken verkeersdrukte en parkeeroverlast, en zorgen voor goede verbindingen binnen en buiten de gemeente. Voorbeelden zijn de buurtbus Stompwijk-Leidschendam, betere overstapmogelijkheden bij RandstadRail en veilige, comfortabele fietsroutes. Zo werken we stap voor stap aan de mobiliteitstransitie en een gezonde, bereikbare en aantrekkelijke gemeente.
In Leidschendam-Voorburg willen we dat ieder kind kansrijk en gezond kan opgroeien. We versterken de pedagogische basis en zorgen dat elk kind een passende plek vindt in onderwijs of opvang dichtbij huis. Samen met schoolbesturen, kinderopvang en maatschappelijke partners werken we aan een doorgaande ontwikkellijn en toekomstbestendige onderwijshuisvesting. Via de Lokale Educatieve Agenda zetten we in op inclusieve kinderopvang, het voorkomen van schooluitval en een soepele overgang naar het basisonderwijs. Met pilots zoals startklassen en inclusieve opvang bieden we tijdig passende ondersteuning. Ook vergroten we het bereik van voorschoolse educatie door meer locaties en betere samenwerking met de JGZ. Zo bouwen we aan gelijke kansen en een stevige basis voor de jeugd in onze gemeente.
We willen dat iedereen kan meedoen in de samenleving, ook als dat tijdelijk niet vanzelfsprekend is. Sociale netwerken en eigen kracht van inwoners staan voorop; waar dat niet voldoende is, biedt de gemeente passende ondersteuning. Kernwaarden zijn zelfredzaamheid, samenredzaamheid en zelfregie, met de gemeente als regisseur van samenhangende ondersteuning. Het sociaal domein zet in op preventie, versterking van de pedagogische basis, normalisering van jeugdhulp en een toekomstbestendig vangnet. De herziening van de toegang en het Actieplan Jeugd versterken de context en gemeenschap rondom kinderen en gezinnen, zodat hulp effectief en duurzaam is. Wmo, participatie, schuldhulpverlening en inburgering worden integraal benaderd met focus op maatwerk en vroegsignalering. Samen met inwoners, partners en regio werkt de gemeente aan een toegankelijke, samenhangende en toekomstbestendige ondersteuning voor iedereen.
Vooruitgang
Leidschendam-Voorburg is een aantrekkelijke gemeente waar mensen prettig kunnen wonen, werken en leven. We behouden en versterken de unieke kwaliteiten van de gemeente, betrekken inwoners actief en houden rekening met maatschappelijke ontwikkelingen. Vanwege het woningtekort zetten we in op nieuwbouw en betaalbare woningen, met aandacht voor kwaliteit, voorzieningen en evenwichtige wijkopbouw. De Omgevingswet en de Omgevingsvisie vormen het kader voor ruimtelijke ontwikkeling, inclusief gebiedsprogramma’s voor Stompwijk en de Leidschendammerhout. We stimuleren innovatieve woonvormen, zoals optoppen, splitsen en flexwonen, en ondersteunen geclusterde woningen voor ouderen en mensen met een beperking. Woningbouwprojecten worden getoetst op leefbaarheid en een gemengde samenstelling van bewoners. Zo werken we aan een toegankelijke, toekomstbestendige en leefbare gemeente voor al onze inwoners.
Leidschendam-Voorburg is een economisch vitale gemeente met ruimte voor ondernemen, voorzieningen en recreatie. Samen met ondernemers, maatschappelijke partners en de regio werken we aan het verduurzamen en vernieuwen van winkelgebieden, bedrijventerreinen en kantoren. We reserveren structureel ruimte voor werken en voorzieningen, zodat economische functies mee kunnen groeien met de woningbouw. Met accountmanagement, centrummanagement en ondernemersorganisaties versterken we de samenwerking en het vestigingsklimaat. Grote projecten, zoals de herontwikkeling van de Julianabaan en de versterking van het Damcentrum, dragen bij aan aantrekkelijke en levendige kernen. Ook stimuleren we toerisme, horeca, evenementen en innovatieve initiatieven zoals het bedrijfsverzamelgebouw Herenstraat. Zo versterken we de lokale economie én de leefbaarheid, en dragen we bij aan een sterke en duurzame regio.
Sport, kunst, cultuur, erfgoed en recreatie maken Leidschendam-Voorburg aantrekkelijk en bevorderen gezondheid, sociale samenhang en leefbaarheid. We investeren in toegankelijke sport- en cultuurvoorzieningen en ondersteunen verenigingen, ondernemers en maatschappelijke organisaties bij hun activiteiten. Via het Sportakkoord en de nieuwe Sport- en Beweegvisie stimuleren we sportparticipatie voor alle leeftijden en versterken we sportinfrastructuur en wijkinitiatieven. Cultuureducatie en toegankelijke culturele voorzieningen geven kinderen en inwoners een brede basis en verlagen deelnamebarrières. Erfgoed behouden en beleefbaar maken blijft een prioriteit, ondersteund door beleid, subsidies en samenwerking met lokale instellingen. Tegelijkertijd werken we aan vergroening, biodiversiteit en klimaatadaptieve maatregelen in de openbare ruimte en bij scholen. Zo zorgen we voor een gezonde, aantrekkelijke en toekomstbestendige gemeente.
Leidschendam-Voorburg is een fijne gemeente om te wonen, werken en recreëren, maar onze leefomgeving staat onder druk door klimaatverandering, vervuiling en biodiversiteitsverlies. Daarom zetten we in op een duurzame, gezonde leefomgeving die welzijn, gezondheid en sociale samenhang bevordert. We stimuleren gezonde leefstijlen, vroegtijdige signalering van gezondheidsrisico’s en preventie van infectieziekten, met ondersteuning van GGD Haaglanden en Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. Samen met partners voeren we landelijke akkoorden uit om een gezonde en weerbare generatie te realiseren, met speciale aandacht voor kwetsbare inwoners. Als gemeente geven we zelf het goede voorbeeld op het gebied van duurzaamheid, energiebesparing en afvalbeheer. Tegelijkertijd versterken we leefkwaliteit en biodiversiteit via klimaatadaptatie, natuurvriendelijke oevers en gescheiden watersystemen. Zo werken we in 2026 aan een gezonde, veilige en toekomstbestendige gemeente voor al onze inwoners.
Tot slot
In deze programmabegroting zijn alle plannen voor 2026 met bijbehorende financiering opgenomen. Het is een verdere uitwerking van alle activiteiten en het beleid. Nieuw beleid en grote exogene ontwikkelingen zijn reeds verwerkt in de kadernota 2026-2029. Ten opzichte van de kadernota zijn de effecten van de meicirculaire, de verwachte kapitaallasten, renteontwikkelingen en een aantal exogene en autonomen ontwikkelingen met financiële gevolgen meegenomen. Het financiële beeld vanuit de kadernota, met een tekort in 2026, blijft ook in deze begroting zichtbaar.
Ondanks landelijke financiële tegenwind blijft de gemeente investeren in een leefbare, veilige en duurzame gemeente. Door verstandig/behoedzaam met haar geld om te gaan, staat Leidschendam-Voorburg er financieel beter voor dan veel andere gemeenten. Daardoor is er ruimte om door te bouwen aan een sterke toekomst, samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners. Leidschendam-Voorburg streeft naar een financieel gezonde gemeente met lage lasten voor inwoners en ondernemers.
Transparantie en begrijpelijke verantwoording staan centraal, zowel via begroting en jaarrekening als via toegankelijke communicatiemiddelen. Tegelijkertijd ontwikkelt de organisatie zich richting meer wendbaarheid, slagkracht en samenwerking tussen bestuur en ambtelijke organisatie. Innovaties zoals AI worden ingezet om processen te verbeteren en besluitvorming te ondersteunen, met oog voor ethiek en privacy.
